Tiêu chuẩn Tư vấn thiết kế viện bảo tàng quốc tế

bảo tàng jim thompson house

Các chương trình giáo dục được bề ngoài cho từng đối tượng riêng biệt như người lớn, con trẻ, giới trẻ, sinh viên, ba, người già, nhóm gia đình, nhóm người thiệt thòi (khiếm thính, mù, dị tật...) loại hình của các hđ giáo dục cũng rất phổ biến: Các chương trình tham quan theo chủ đề, triển lãm chuyên đề, các lớp học ngắn hạn, lớp học tăng, các cuộc thi, các trò chơi tập thể, tổ chức các sự kiện văn hóa- nghệ thuật… . Phương châm của các chương trình hoạt động trong bảo tàng là quyến rũ, có ích, niềm vui và sáng tạo.

http://thietkebaotang.com/

bảo tảng hồ chí minh ở Tỉnh Cao Bằng Với sự thay đổi về nhận thức từ chỗ bảo tàng lấy hiện vật làm trọng tâm sang lấy cộng đồng từng lớp làm trọng tâm, vai trò GD trong bảo tàng ngày một được coi trọng, ảnh hưởng mạnh mẽ, tích cực đến các hoạt động khác của bảo tàng. Nó được coi là cơ sở xác lập chiến lược hđ tăng trưởng của mỗi bảo tồn, song song, cứ vào điểm mạnh, đặc điểm riêng biệt và chức năng của mỗi bảo tàng cụ thể để nhiều hóa các hình thức hđ đáp ứng nhu cầu chính đáng của công chúng.
hiện tại, hoạt động truyền bá trí thức - giáo dục của bảo tàng chấm dứt là sự chuyển giao một chiều từ người GD (hướng dẫn, thuyết minh viên) sang người được giáo dục (khách tham quan) mà là sự bàn luận hai chiều, liên quan tác động lẫn nhau. Người ta không chỉ quan hoài đến việc bảo tàng “dạy” gì cho công chúng, mà quan trọng hơn là “công chúng học bằng cách trải nghiệm như thế nào”. Ở đây, công chúng là người học “chủ động” chứ kết thúc là người nghe “thụ động” nữa. Công chúng được tiếp cận nhiều chiều để tự rút ra những trải nghiệm, tự đúc kết những bài học, những kiến thức mới cho mình chứ không phải chỉ một chiều.

Tại các bảo tàng đã hình thành phòng GD, GD - Công chúng; hay Tuyên truyền- GD hoặc có bộ phận, cán bộ chuyên trách về công việc GD. Cùng với đó là việc đơn vị các hoạt động dành cho công chúng mang tính GD như công ty các hđ tương tác, trải nghiệm cho các đối tượng (chính yếu là học trò) thông qua hình thức phòng Khám phá (bảo tồn Dân tộc học Việt Nam, bảo tàng nữ giới Việt Nam, bảo tàng Mỹ thuật VN, bảo tàng Hồ Chí Minh…).

Từ chỗ là các sưu tập được cất giữ để tàng trữ vì giá trị tiền tệ của hiện vật, hoặc là những sưu tập hiện vật lạ được Chi tiết vì tính quí hiếm, duy nhất, bảo tàng đã thành lập, tăng trưởng, theo nghĩa rộng nhất được hiểu là “cơ quan được ủy thác giữ giàng các tài sản của con người và vì ích trong ngày mai của loài người. Giá trị của nó là ở sự đáp ứng xứng đáng cho đời sống xúc cảm và ý thức của loài người…”.(1)

Vài nét về công việc GD ở các bảo tồn VN

Ở Đất Việt, nhận thức về hđ GD của bảo tàng hiện giờ cũng đã có những chuyển biến đáng ghi nhận, đó chấm dứt là tuyên truyền – truyền bá một chiều những nội dung được chuẩn bị trước của bảo tàng tới công chúng. Khái niệm “tuyên truyền” dần được thay thế bằng định nghĩa “GD”, tức là cải cách phương pháp tiếp cận để bảo tàng có thể có nhiều hoạt động mang tính giáo dục đa dạng và chất lượng cao hơn nhằm vấn khách đến với mình và đóng góp nhiều hơn cho tầng lớp.

Để thực hành tốt chức năng GD, nhằm phát huy tốt một mặt vai trò của bảo tồn trong đời sống từng lớp, để bảo tàng thật sự hấp dẫn, lôi cuốn ngày một đông hơn khách tham quan, các bảo tàng cần không ngừng cách tân, nhiều hóa các hđ, hướng tới đích phục vụ công chúng một cách tốt nhất. Bởi tính GD không chỉ thuộc về những người làm công tác GD. Để tạo được môi trường tốt cho khách tham quan, học tập, các trưng bày của bảo tồn phải quyến rũ và có tính GD, gắn với nhu cầu của tầng lớp hiện đại, nhu cầu của công chúng. thông báo về cuộc trưng bày phải được chuyển tới công chúng trước khi họ đến với bảo tàng để họ có sự chuẩn bị trước về những điều họ sẽ được học. Các bài viết trưng bày phải ngắn gọn, dễ hiểu và khuyến khích người đọc. bảo tàng phải tạo cho họ sự thuận lợi và thoải mái khi họ đến thăm bảo tồn …
Với đối tượng công chúng là thế hệ trẻ học đường, cùng với việc tạo dựng không gian văn hóa thích hợp để học trò được tham dự hoạt động sáng tạo tại bảo tồn, thì sự kết hợp và kết liên chặt giữa các chương trình giáo dục học trò của các bảo tàng với ngành giáo dục, đặc biệt là các sở GD, các dài, vững chắc sẽ giúp cho các chương trình giáo dục đạt tác dụng cao hơn.

Đây là không gian giúp học sinh trải nghiệm, tương tác, đàm đạo, bàn bạc, học tập, rèn luyện các kỹ năng và biểu lộ sự sáng tạo của mình qua các hđ học mà chơi, chơi mà học theo hướng giáo dục hăng hái. Những hoạt động này gắn với nội dung trưng bày của mỗi bảo tồn và gần gụi với một số môn học tại nhà trường. ngoại giả, để tạo sân chơi có ích cho trẻ nít, các bảo tàng còn đơn vị những sự kiện mang tính tập thể với những trò chơi trí não vấn sự tham dự hầu hết của các em thiếu nhi nhân dịp Tết Thiếu nhi 1/6, Tết Trung thu... chẳng thể không nói đến đến mô hình Câu lạc bộ “Em yêu lịch sử” và “Giờ học lịch sử tại bảo tàng” của bảo tồn Lịch sử quốc gia, hình thức này xây dựng thương hiệu từ năm 2007 và nhanh chóng trở thành sân chơi hữu dụng, lý thú, thu hút học trò phổ quát trên địa bàn Hà Nội. hđ mang tính “tương tác”, lại được doanh nghiệp theo từng chuyên đề, Câu lạc bộ này đã trở nên điểm đến quyến rũ, tạo cho các em chủ động tìm hiểu vấn đề dựa vào sự gợi mở của đay từ những hiện vật di sản rõ ràng sinh động. Điều này đã gây hứng học tập, phát huy tính hăng hái và sáng tạo của học trò, củng cố và bổ trợ kiến thức cho các giờ học nội khóa, tạo môi trường và không khí học tập mới trong môn Lịch sử ở trường phổ thông, giúp các em yêu mến, hứng, đam mê tìm hiểu đối với môn Lịch sử ở trường học nói riêng và lịch sử dân tộc tổng thể.
bên cạnh đó, cho dù đã có những cải cách hăng hái từ nhận thức cho đến hđ như đã nói ở trên (ngoại trừ rất ít) thì nhìn chung các bảo tồn ở Đất Việt vẫn chưa thật sự cuốn được công chúng, đặc thù là tuổi teen, trong đó sự thiếu hụt, trống vắng các chương trình giáo dục công chúng tại bảo tàng là một trong những thách thức làm giá rẻ trị bảo tàng và vai trò của bảo tồn ở nước ta.

Về căn bản các chương trình GD của bảo tàng đều xây dựng theo chủ đề của các bộ sưu tập của bảo tàng, tuy nhiên, căn cứ vào nhu cầu của công chúng, các hoạt động GD còn mở rộng ra các lĩnh vực khác như: triết học, văn học, cá tính, diễn kịch hoặc các ND có tính thực tiễn gắn với đời sống hiện đại. Đến bảo tồn, trẻ thơ được học vẽ, sáng tác truyện tranh, hoạt hình, chụp ảnh, quay phim và tự làm những phim ngắn; có thể đăng ký những lớp học làm làm vườn, làm đồ thủ công, nấu bếp, làm bánh ... Nhiều câu lạc bộ đã được xây dựng thương hiệu tại nhiều bảo tàng để phục vụ nhu cầu nghiên cứu, học tập, giao dịch theo nhóm rất ý nghĩa.

Ở các nước có ngành bảo tồn tăng trưởng, phần lớn các bảo tồn đều có trọng điểm, phòng hoặc bộ phận chuyên trách hđ giáo dục. Các cán bộ GD có một vai trò rất quan yếu, họ là những người được huấn luyện, có sự hiểu biết về bảo tàng và các sưu tập bảo tồn, có nhiệm vụ giúp công chúng - đặc biệt là trẻ nít học và sử dụng bảo tồn. Họ càng ngày càng được dự hăng hái hơn vào quá trình đơn vị trưng bày, trực tiếp vào việc ngoại hình ý tưởng, chủ đề, ND, các giải pháp trưng bày... tức là các khâu quan trọng nhất của công việc công ty triển lãm hiện vật bảo tồn.

Cùng với công đoạn phát triển lịch sử, bảo tồn có một vai trò ngày càng lớn trong xã hội, chức năng của bảo tồn luôn được bổ sung, cung cấp các nhu cầu xã hội. Ngày nay, bảo tàng nhiều về hình thức, thuộc tính, quy mô, hình thức doanh nghiệp nhưng vẫn thực hiện các chức năng mang tính truyền thống và các chức năng mới. Mặc dù còn tồn tại một số ý kiến khác nhau, nhưng căn bản các quan điểm đều thống nhất bảo tồn có các chức năng tầng lớp sau: chức năng nghiên cứu công nghệ, chức năng giáo dục khoa học, chức năng bảo tàng di sản văn hóa, chức năng tài liệu hóa công nghệ, chức năng thông tin, chức năng tiêu khiển và hưởng thụ văn hóa. Trong đó, nghiên cứu khoa học và GD khoa học là hai chức năng căn bản thường được nhắc đến.

Và cuối cùng, công tác giáo dục của bảo tàng có đạt được tác dụng hay không, chẳng thể không nói đến vai trò của các cán bộ giáo dục, để thực thụ là cầu nối giữa bảo tàng và công chúng, các cán bộ giáo dục cần tự trau dồi và tăng năng lực. Họ cần được đào tạo để trở nên nhiều năm kinh nghiệm hơn, làm việc có tính sư phạm hơn để có thể đơn vị được những chương trình giáo dục phù hợp với từng đối tượng công chúng khác nhau, bởi giáo dục của bảo tàng không hề chỉ là GD trẻ thơ Mặc dù trẻ con có thể là lượng khách tham quan chính của bảo tàng.